Monika Tomaszewska, dr nauk o zdrowiu w LUX MED
Katarzyna Siemienkiewicz, ekspert Pracodawców RP ds. prawa pracy
Barbara Michalska, dyrektor ds. Mikrobiologii Klinicznej w firmie BioMaxima
Marcin Cetnarowicz, radca prawny, ekspert prawa pracy, kancelaria SSW Pragmatic Solutions
Arkadiusz Tatar, lekarz w LUX MED
Andrzej Mądrala, Wiceprezydent Pracodawców RP
Piotr Kamiński, Wiceprezydent Pracodawców RP
Marek Posobkiewicz, były Główny Inspektor Sanitarny
>
Poniżej znajdą Państwo odpowiedzi na pytania zgłoszone w trakcie seminarium
1. Rozumiem, że wszyscy martwią się o pracowników, a co z pracodawcami? Kto zapłaci nasze leasingi, kredyty, itd. gdy auta nie będą uziemione na bazie?
W tej chwili w systemie prawnym nie przewidziano rekompensat dla przedsiębiorców za czas przestoju. Czekamy na zapowiedzianą przez Minister Rozwoju specustawę gospodarczą wspierającą przedsiębiorców w okresie epidemii. Pracodawcy RP również przedstawią swoje propozycje do ustawy, które mają na celu wsparcie przedsiębiorców.
2. Jakie zasady bezpieczeństwa zastosować w bufetach zakładowych, gdzie wydawane są przyrządzane na miejscu posiłki (obiady i śniadania)?
Należy zachować zdrowy rozsądek i wzmocnić zasady bezpieczeństwa, m.in. wyposażyć pracowników kuchni i bufetu w dodatkowe środki ochrony indywidualnej, maseczki, środki antybakteryjne itp. Można również zmienić godziny wydawania posiłków lub wprowadzić grafik korzystania z bufetu, aby nie dopuszczać do skupisk dużej ilości pracowników w jednym miejscu. W obecnej sytuacji zwiększonego ryzyka zakażenia koronawirusem warto również pamiętać o konieczności sprzątania takich miejsc przy wykorzystaniu środków dezynfekujących.
3. Na jaką realną pomoc mogą liczyć przedsiębiorcy? Koszty prowadzenia działalności pozostają, przychodów brak.
Vide odpowiedź na pyt. 1
4. Czy pracodawca ma obowiązek zgłaszania do sanepidu powrotu swoich pracowników z zagranicy?
Organy inspekcji sanitarnej zalecają każdemu z osobna tzw. samoobserwację. Dlatego też pracownik osobiście powinien powiadomić inspektorat sanitarny o powrocie z obszaru szczególnie zagrożonego. Natomiast gdy pracownik nie wykazuje objawów chorobowych lub nie miał kontaktu z osobami zarażonymi, pracodawca nie ma obowiązku zgłoszenia powrotu pracownika z zagranicy.
5. Czy pracodawca ma obowiązek zgłaszania do sanepidu powrotu swoich pracowników z zagranicy?
Vide odpowiedź na pytanie nr 4 .
6. Wszyscy mówią o pracownikach, a jakie rozwiązania finansowe ma rząd dla pracodawców? Jeżeli sytuacja potrwa kilka miesięcy, to większość firm zbankrutuje.
Vide odpowiedź na pyt. 1 .
7. Czy istnieje możliwość mierzenia temperatury, w obecnej sytuacji, w ramach działań prewencyjnych, dot. koronawirusa, bez zgody pracownika?
Obecna wyjątkowa sytuacja uzasadnia mierzenie temperatury w ramach działań prewencyjnych. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z RODO przetwarzanie takich jest ograniczone. Najlepiej wyposażyć się w termometr mierzący skalę, tzn. czy jest podwyższona temperatura czy nie, a nie dokładną temperaturę ciała. Nie należy przechowywać, zapisywać i utrwalać takich danych.
8. Proszę o dyskusję na temat możliwości zawieszenia obowiązku szkoleń okresowych bhp w celu unikania spotkań „przypadkowych” osób w sali szkoleniowej
Pracownik musi przejść szkolenie bhp, aby podjąć pracę. Przepisy prawa, w tym ustawy w sprawie koronawirusa aktualnie nie przewidują możliwości zawieszenia stosowania regulacji dot. obowiązku przeprowadzania szkoleń bhp. W celu ograniczenia możliwości rozprzestrzeniania się epidemii należ podjąć działania prewencyjne, takie jak np. przeprowadzanie szkoleń online, czy nawet indywidualnie, aby unikać dużych skupisk osób.
9. Co w sytuacji, kiedy pracownik odmawia badań okresowych z powodu obawy udania się do przychodni?
Vide odpowiedź na pytanie 18. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez ważnych badań lekarskich.
10. Pracownicy ochrony mają mierzyć temperaturę osób wchodzących na zakład pracy. Jak tych pracowników zabezpieczyć?
Należy zaopatrzyć pracownika w maseczkę i rękawiczki oraz termometr bezdotykowy - vide odpowiedź na pytanie nr 15 .
11. Jak wygląda część procedury w przypadku, gdy pracownik odmawia poddania się pomiarowi temperatury. Nie wpuszcza się go na zakład i co dalej? Nie mamy możliwości zobowiązania go do wizyty u lekarza.
Oczywiście nie można stosować środków przymusu, aby dokonać pomiaru temperatury u pracownika. Gdy pracownik wykazuje objawy chorobowe pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy. Wówczas należy skontaktować się z inspekcją sanitarną lub zalecić pracownikowi kontakt z lekarzem.
12. Czy za ten okres należy mu się wynagrodzenie? Był gotów do świadczenia pracy.
Gotowość do pracy oznacza, że pracownik jest w stanie psychofizycznym umożliwiającym mu świadczenie pracy. Jeżeli okaże się, że był zdrowy, należy wypłacić mu wynagrodzenie. W przypadku gdy był chory i lekarz wyda zaświadczenie o niezdolności do pracy, należy wypłacić pracownikowi wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy. Odmienną kwestią jest nałożenie kary porządkowej na pracownika, który nie przestrzega ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 108 kp).
13. Co z badaniami okresowymi, jeżeli pracownikowi zbliża się końcowy ich termin ważności, a ma obawy udania się do przychodni na te badania. A co jeżeli przychodnie będą zamknięte?
Vide odpowiedź na pytanie 18. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez ważnych badań lekarskich. Przepisy bhp nie są w tym zakresie elastyczne.
14. Jeden z rodziców nie pracuje lub jest na urlopie macierzyńskim/rodzicielskim/wychowawczym na jedno z dzieci. Czy na drugie dziecko drugi rodzic może otrzymać zasiłek opiekuńczy?
Prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego przysługuje na równi obojgu rodzicom, ale wypłaca się go temu z rodziców, który podjął się opieki nad dzieckiem. Jednak należy mieć na uwadze interpretację ZUS, zgodnie z którą organ uważa, że rodzic przebywający na urlopie z uwagi na opiekę nad jednym dzieckiem może jednocześnie opiekować się innym dzieckiem, zatem drugiemu z rodziców zasiłek nie przysługuje. Dochodziły do nas głosy, że organ rentowy odmawia w takich sytuacjach zasiłku. Pracodawcy RP nie popierają takiej interpretacji.
15. Jak pracownik ochrony ma bezpiecznie zmierzyć tę temperaturę? Ubrać go w kombinezon, gogle, maskę, rękawiczki? A co jeśli ten pracownik też się boi zakażenia?
Wystarczy wyposażyć pracownika w maseczkę ochronną i rękawiczki, kombinezon i inne wymienione środki ochrony indywidualnej nie są wymagane. Konieczne jest wyposażenie pracownika w termometr bezdotykowy.
16. Wszyscy mówią o pracownikach, a jakie rozwiązania finansowe ma rząd dla pracodawców? Jeżeli sytuacja potrwa kilka miesięcy, to większość firm zbankrutuje.
Vide odpowiedź na pyt. 1.
17. Czy istnieje możliwość mierzenia temperatury, w obecnej sytuacji, w ramach działań prewencyjnych, dot. koronawirusa, bez zgody pracownika?
Tak, vide odpowiedź na pytanie nr 7.
18. Czy pracodawca może czasowo odroczyć skierowanie na badanie okresowe/kontrolne i nie wysyłać pracowników na badania do placówek medycznych?
Konieczność przeprowadzania badań kontrolnych zachodzi gdy pracownik wraca do pracy po chorobie trwającej dłużej niż 30 dni. Z kolei zaświadczenie o braku przeciwwskazań do podjęcia pracy lekarz medycyny pracy wystawia po przeprowadzeniu badań okresowych. Orzeczenie jest ważne przez określony czas. Gdy zbliża się upływ terminu ważności orzeczenia, pracodawca ma obowiązek wystawić skierowanie na okresowe badania lekarskie. Przepisy aktualnie nie przewidują możliwości odroczenia tego obowiązku, a zgodnie z art. 229 § 4 KP pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Dlatego też pracodawca powinien odpowiednio wcześniej, przed upływem ważności badań wystawić takie skierowanie.
19. Proszę o dyskusję na temat możliwości zawieszenia obowiązku szkoleń okresowych bhp w celu unikania spotkań „przypadkowych” osób w sali szkoleniowej
Vide odpowiedź na pytanie nr 8.
