Rada Przedsiębiorczości protestuje przeciwko planom wprowadzenia konfiskaty prewencyjnej, czyli rozwiązania pozwalającego organom ścigania na zajęcie majątku podejrzanego, a nawet osób trzecich, bez konieczności wykazania, że majątek ten ma związek z nielegalną działalnością.
Przypominamy wciąż aktualny fragment apelu Rady Przedsiębiorczości z 4 maja 2020 do Ministerstwa Sprawiedliwości o przerwanie prac nad przepisami o konfiskacie prewencyjnej:
Ustawodawca chce przerzucić na obywatela ciężar udowodnienia, że jego majątek pochodzi z legalnych źródeł. Oznacza to de facto wprowadzenie domniemania winy! Zgodnie z planowanymi rozwiązaniami, wystarczy np. utrzymywanie kontaktu z – jak się później może okazać – sprawcą przestępstwa, aby zostać narażonym na obowiązek wykazania pochodzenia całego swojego majątku - pod rygorem jego przejęcia przez państwo. Tak szeroko zakrojone rozwiązania rodzą znaczne ryzyko pomyłki organów. Państwo zajmie lub ostatecznie przejmie dobra, pochodzące z legalnych źródeł. To wszystko będzie możliwe, gdy nie będzie toczyło się żadne postępowanie karne wobec właściciela majątku.
Z perspektywy przedsiębiorców, wprowadzenie konfiskaty prewencyjnej może oznaczać destabilizację obrotu prawnego, zwiększenie kosztów i ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, również wśród najmniejszych przedsiębiorców. Może być także czynnikiem zniechęcającym przedsiębiorców zagranicznych do inwestowania w Polsce i prowadzić do spadku atrakcyjności inwestycyjnej Polski.
Ryzyko przepadku mienia, w tym mienia nabytego w dobrej wierze od nieuczciwego kontrahenta, będzie obciążać wszystkich uczestników obrotu, powodując spadek zaufania i zwiększenie kosztów bieżącej oceny ryzyka, a także tworząc dodatkowe bariery w procesie negocjacji i kontraktowania. Przełoży się to na dalsze spowolnienie rozwoju gospodarczego, już dotkniętego skutkami pandemii COVID-19.
Przepisy o konfiskacie prewencyjnej byłyby ponadto sprzeczne z Konstytucją RP, w tym z zasadą domniemania niewinności (to przedsiębiorcy mieliby wykazywać legalność pochodzenia mienia) oraz z konstytucyjnymi standardami orzekania przepadku, który zgodnie z art. 46 ustawy zasadniczej wymaga prawomocnego orzeczenia sądu. Dodatkowo, gdyby ustawa objęła mienie nabyte przed jej wejściem w życie, mielibyśmy do czynienia z naruszeniem zakazu działania prawa wstecz, czyli jednej z fundamentalnych zasad prawa karnego.
W efekcie ustawa przyniosłaby wiele niepowetowanych szkód, których nie zniwelowałyby iluzoryczne zyski. Walka z przestępczością nie może się odbywać kosztem uczciwych obywateli.
***
Rada Przedsiębiorczości to forum współdziałania szefów największych organizacji przedsiębiorców i pracodawców w Polsce. Została reaktywowana 24 marca 2020 roku w celu ratowania polskiej gospodarki zagrożonej pandemią i recesją (pierwotnie została powołana 17 listopada 2003 roku). Rada Przedsiębiorczości deklaruje w tym zakresie pełną gotowość do współpracy z Rządem i Premierem RP oraz wszystkimi stronami sceny politycznej. Radę Przedsiębiorczości tworzą: Business Centre Club, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Gospodarcza, Polska Rada Biznesu, Pracodawcy RP, Związek Banków Polskich, Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych oraz Związek Rzemiosła Polskiego.
